#Ov/2020-08-04

voorgaande

voorgaande

Balkbrug zuivelfabriek aan de dedemsvaart datering 1930-1940                                                                        Bron:  www ??  Nr. 5438

Balkbrug zuivelfabriek aan de Coevorderweg 40  datering 1955-1960  (Nog geen Coberco en nog geen demping dedemsvaart (1965))     Bron:

Balkbrug zuivelfabriek aan de Coevorderweg 1971-1980  (Coberco bedrijf)                                                                      Bron:  www

Balkbrug zuivelfabriek RMO melkontvangst 6 juni 2001                                                                    Bron:  nr 1844

Balkbrug * / CZ. Balkbrug 1908 - heden

Uit 25 Jr. CZ. Balkbrug: - zie knipsel blz. 2

“In het jaar 1880 werd opgericht een speculatieve zuivelfabriek, met als eigenaar de heer J. H. Fritzlin, die toentertijd nog meerdere fabrieken in deze plaats en omgeving bezat, n.1. te Zuidwolde en te Lutten. Zelfs uit De Wijk, Koekange en meerdere verafgelegen plaatsjes werd de melk aan deze fabriek geleverd, hetgeen een afstand van ongever drie uur beteekende.

Ongeveer negen jaar mocht de heer Fritzlin zich in het voorrecht verheugen zonder eenige concurrentie te werken. Doch niettegenstaande deze alleenheerschappij gingen de zaken toch niet zooals ze wel gewenscht werden.

In 1890 verkocht de heer Fritzlin zijn fabriek met inventaris aan de heeren Lugard te Deventer, met als zaakvoerder de heer J. Kingma. De zaak werd op denzelfden voet voortgezet, doch al spoedig werd de melk naar het vetgehalte uitbetaald.

Deze heeren mochten zich den eersten tijd eveneens in de alleenheerschappij verheugen doch in 1898 werd te Oud-Avereest een Coöp. handkrachtfabriek opgericht, genaamd „De Volharding”.

Het jaar daaropvolgende werd bij Sluis 5 een tweede coöp. fabriek opgericht, genaamd „Onderling Belang”. Deze concurrentie beteekende verlies voor de andere fabrieken, voornamelijk voor de speculatieve fabriek.

Hoewel het ledental der beide eerste handkrachtfabrieken eerst gering was, was hiermede toch de eerste steen gelegd voor de thans bestaande Coöp. Zuivelfabriek.

Doordat er zeer primitief werd gewerkt ging de vooruitgang niet vlug. Steeds traden echter meer leden toe. De Volharding breidde langzamerhand uit in tegenstelling met de fabriek „Onderling Belang”, welke na ongeveer drie jaar van bestaan werd verkocht. De oorzaak hiervan was, dat vele leden bedankten voor hun lidmaatschap omdat zij h.i. niet voldoende werden uitbetaald. Deze gingen weer leveren aan de speculatieve fabriek. De statuten bleken in zulke gevallen niet van kracht te zijn, zoodat den afvalligen geen boeten kon worden opgelegd.

De fabriek werd in 1900 verkocht en door dertien leden er van gekocht. Nadat nieuwe statuten en een nieuw huishoudelijk reglement waren vastgesteld kon weer worden gedraaid. De leveranciers en aandeelhouders, ongeveer dertig tezamen, waren echter niet erg tevreden. In het najaar van 1903 werd de heer J. Frijlink (directeur van de jubileerende fabriek Balkbrug) tot directeur van „Onderling Belang” benoemd en deze trad 1 Januari 1904 in functie. Op dien dag werd in totaal 300 Liter melk geleverd, zoodat het er nog niet rooskleurig uitzag. Door een uitstekend en zuinig beheer konden na één jaar van werking alle achterstallige schulden worden afbetaald, terwijl er een reserve was van f 900. Het aantal leden en leveranciers was inmiddels gegroeid tot 67. Het tweede jaar was de aanvoer van de melk zoo uitgebreid, dat met handkracht niet meer kon worden volstaan. De directeur gaf dan ook het bestuur in overweging om de fabriek om te zetten in een stoomzuivelfabriek.

 De Stoomzuivelfabriek.

In Mei 1906 kwam de stoomzuivelfabriek gereed, Vanaf dien tijd werd het een gestadige vooruitgang. De boeren kregen vertrouwen in de coöperatie en het aantal leveranciers steeg. De heeren Lugard maakten zich ongerust over deze vooruitgang van „Onderling Belang”. De heer Kingma stelde dan ook aan enkele vooraanstaande veehouders voor om de drie fabrieken alhier tot één groote coöperatie te vereenigen. In Januari 1908 vergaderden een aantal veehouders met de besturen van de beide coöp. fabrieken, daartoe uitgenoodigd door den heer Kingma. Het doel was om de speculatieve fabriek aan de toekomstige groote coöp. fabriek over te doen. In een tweede algemeene vergadering werd besloten een nieuwe coöp. vereeniging op te richten, doch de fabriek van de neeren Lugard werd niet overgenomen. De nieuwe coöperatie werd opgericht 1 Maart 1908. De speculatieve fabriek ging nu een slechte tijd tegemoet daar alle groote veehouders lid der nieuwe fabriek werden.

Tot beheerder der nieuwe fabriek werd voor één jaar benoemd de heer J. Frijlink voornoemd. Het bestuur kon reeds na een half jaar tot vaste aanstelling overgaan en de heer Frijlink werd op 11 November 1908 tot directeur benoemd. Bij de oprichting telde de fabriek 153 leden en leveranciers, doch dit aantal steeg snel, zoodat de heeren Lugard in 1909 genoodzaakt waren hun fabriek te sluiten.

De op Oosterhuis staande fabriek „De Goede Verwachting” werd nu ook opgeheven en de leden en leveranciers kwamen deels bij Balkbrug en deels bij „Op Hoop van Zegen” te Dedemsvaart.

In den Hulst werkte sinds enkele jaren de coöp. stoomzuivelfabriek „De Hoop,, doch deze ging in 1908 door slecht beheer failliet. Op verzoek van het bestuur dezer fabriek werd dit fabriekje bij Balkbrug ingelijft en werd er een ontroomingsstation van gemaakt. Het ledental bedroeg bij de overname van „De Hoop” 101 en in 1930 reeds 292.

 Een coöp. zuivelfabriek.

In dat jaar -1930 - werd in den Hulst het verlangen kenbaar gemaakt om zelf een coöp. zuivelfabriek te hebben. De afscheiding vond plaats op 30 April 1930, waarbij werd overeengekomen, dat Balkbrug f 17.500 aan de nieuwe fabriek zou betalen als haar aandeel in de nieuwe fabriek alhier. De totaal verwerkte melk bedroeg in het eerste volledige boekjaar 1 Mei 1909—30 April 1910, 3.770.575 L. en in het 25ste boekjaar 1 Mei 1932—30 April 1933, 10.417.254 L. Het tegenwoordige bestuur bestaat uit de heeren: J. F. Pluim, voorzitter; R. ten Kate Ezn., secretaris; A. Zijlstra, vice-voorzitter; W. Mijnheer; J. Brugman; K. Krol; H. J. J. Slijkhuis; H. Hendriks en H. Petter Azn. De Raad van Commissarissen uit de heeren: G. J. Zeihorst voorzitter; J. M. Grootenhuis, secretaris; Egb. ten Kate; A. H. Scholten; H. Klein Klzn.; W. Nijboer en K. Prins Azn. 't Is duidelijk, dat deze jubileumdag niet onopgemerkt voorbijgaat temeer daar er thans vijf jubilea worden gevierd.

Uit verslag zuivelconsulent 1911 (POZC 1912-03-23):

.......opheffen zuivelfabriek van de firma Jan Kingma en Co. te Balkbrug......

#Balkbrug 1/2